Page 23 - Yıldız'da Yaşam Sayı-2
P. 23
Çölleşmenin sebepleri
• Nüfus artışı
• Küresel ısınma
• Orman yangınları
• Ormansızlaşma
• Yeşil örtünün tahribi
• Buğday ve mısır hasadı sonrası
anız ve sapların yakılması
• Aşırı ve bilinçsiz yer altı ve yer
üstü su kullanımı
• Aşırı ve bilinçsiz gübre kullanımı • Erozyon
• Tarım ve orman alanlarının amaç
dışı kullanımı
su getirmek veya eldeki kıt kaynakları damla sulama gibi minimum su kullanan sistem- lerle değerlendirmek en akılcı yoldur.
Bilinçli tarım: Tahıl üretiminde hasattan sonra anız ve saplar kesinlikle yakılma-
malı, saman makinesiyle saman yapılarak değerlendirilmelidir. Anız yangınları; toprakta organik maddeyi azaltarak makro ve mikro organizmaları, toprakta verimliliği artırmak için durmadan çalışan böcekleri, karıncaları ve çeşitli hayvanları yok eder; verimliliği azal- tıp çölleşmeye davetiye çıkarır. Ayrıca orman yangınlarına, çevredeki telefon direklerinin, tarım alet ve makinelerinin, hangarların, arı kovanlarının, bağ ve bahçelerin yanmalarına da sebep olur; çeşitli boyutlarda zarar ve hukuk problemleri doğurur. Anızın bertarafı
Yıllık yağış toplamına göre;
için hasat dipten yapılmalı, saplar toplanıp balyalandıktan sonra kalan artıkların hu- muslaşması için dekara 4-5 kilo üre gübresi atılmalı, sonra gölge tavı kaybolmadan toprak işlenmelidir. Kirlenmemiş alanlarda doğayla dost tarım tipi olan organik tarım, yoğun tarım alanlarında ise iyi tarım uygula- maları benimsenmeli, bitkisel üretimde ahır gübreleri tezek yapılarak sobada yakılmayıp toprağa verilmeli, damla ve yağmurlama gibi basınçlı sulama sistemlerine geçilmeli ve sulama mümkün olduğunca gece yapılma- lıdır. (Araştırmalar; gündüz sıcağında yapılan sulamaların yüzde 40’lara varan oranlarda
su kaybıyla sonuçlandığını, yağmurlama sulamaların ise hızlı buharlaşan su nedeniyle yaprak yüzeyinde tuz biriktirdiğini ve yaprak- ların yandığını gösteriyor.)
Dikkat!
Özellikle 1990’lı yıllardan sonra artan nüfus ve yoğun tarım sonucunda yarı kurak bölgelerimizde/havzalarımızda, yerin üstünde de, altında
da su giderek azalıyor. Şu
halde en akılcı yaklaşım; arazi toplulaştırmanın tüm Türkiye sathında tamamlanması,
gittikçe azalan su kaynaklarının basınçlı sulama sistemleriyle uygulanması, az su tüketen bitkilerin yetiştirilmesi, ülke genelinde ekim planlamasına geçilmesi ve fazla suyu bulunan havzalardan yarı kurak havzalara su getirilmesidir. Nüfusun ihtiyacından fazla üretilen ürünler yurt dışına ihraç ediliyorsa üretilmeli, edilemiyorsa ithal edilen ürünler teşvik edilmelidir. Bu da iklim, toprak, çiftçi alışkanlıkları gibi faktörler göz önünde tutularak kademeli olarak sağlanabilir. Yağışların miktarı kadar yıl içindeki dağılımı da çok önemli. Bu nedenle kışın düşen yağış, yer üstünde veya yer altında iyi depolanmalıdır.
<120 milimetre 120-250 milimetre 250-500 milimetre 500-1.000 milimetre >1.000 milimetre
Çöl
Kurak Yarı kurak Yarı nemli Nemli
21